Met het kouder wordende weer de afgelopen week heb ik op Facebook in diverse groepen het artikel ‘8 Tips voor wandelen met koud weer‘ geplaatst, welke ik op 28 januari van dit jaar geschreven had. Hierop kreeg ik leuke reacties, zelfs een reactie over winterwandelen in de sneeuw als aanvulling. En daar ben ik natuurlijk ook heel blij mee. Het motiveert om nog meer te schrijven.
Nu lag het al enigszins in mijn bedoeling om een nieuw artikel te schrijven met aanvullende tips voor winterwandelen in de sneeuw. Want begin dit jaar was er ook sneeuw gevallen in Nederland waarbij ook gewoon gewandeld werd. En even daarna kwam de wintersport waarbij ook gewandeld werd in de Alpen. Maar het is natuurlijk wel een heel verschil of je nu wandelt in de sneeuw hier in Nederland of de sneeuw in een wintersportgebied. En ja, waar moet je dan op letten bij het wandelen in de sneeuw?
In dit artikel wil ik graag wat aanvullende tips geven op de 8 Tips bij wandelen met koud weer. Zodat deze jou kunnen helpen bij het winterwandelen in de sneeuw. Zowel hier in Nederland als in de Ardennen, Eifel of één van de wintersportgebieden.
Dit artikel bevat enige affiliate links die je naar de producten van Bol.com brengt.
Tip 1: Zorg voor je conditie
Natuurlijk bezit je al een basisconditie als je regelmatig wandelt, maar winterwandelen in de sneeuw vraagt toch iets meer van je conditie dan dat je zou denken. En zeker als je de bergen in trekt met diverse hoogteverschillen. Winterwandelen in de sneeuw is een stuk lastiger dan op een sneeuwvrije weg. En over het algemeen heb je ook wat meer in je rugzak mee. En als je een langere tocht wilt maken, zorg dan dat je conditie van tevoren goed traint. (Hierover zal ik ook nog wel gaan schrijven). Want je conditie zal echt wel op de proef gesteld worden.
We weten allemaal dat het met sneeuw glad kan zijn. Door het hebben van een goede conditie kun je glijpartijen beter opvangen. Als je conditie niet zo goed is, wordt je ook sneller vermoeid, waarbij de aandacht zou kunnen verslappen. Uitputting kan je zo maar overvallen en dat wil je koste wat kost vermijden.
Mocht je naar een wintersportgebied gaan om te wandelen dan is het heel belangrijk om eerst goed te acclimatiseren.
Tip 2: Kijk naar de weersverwachting
Voordat ik vertrek kijk ik eerst even naar de weersverwachting en zoals je kunt zien op onderstaande foto, is dit de weersverwachting voor het komende weekend. Voordat ik op pad ga, wil ik eerst weten wat me mogelijk te wachten staat en ik lees kans op winterse buien met hagelbuien, waardoor het glad zou kunnen worden. Wow, zelfs kans op droge sneeuw, waardoor er op meer plaatsen gladheid kan optreden. Dus we weten ook gelijk de temperatuur en hoe hard het waait. Denk hierbij aan het ‘windchill’-effect in het artikel ‘8 Tips voor wandelen met koud weer‘.
Mocht je in het buitenland gaan wandelen, in de Ardennen, Eifel of ergens in de Alpen, dan is het zeker ook raadzaam om eerst de weersverwachting te raadplegen. Het kan namelijk hevig sneeuwen in de bergen, waardoor het zicht bijvoorbeeld veel minder wordt. Je zult hierdoor makkelijker kunnen verdwalen. Maar zelfs door hevige sneeuwval zouden bepaalde gebieden meer bevattelijk kunnen zijn voor bijvoorbeeld lawinegevaar. Dus check voor dat je vertrekt het laatste lawine- en weerbericht. Zeker als je een winterwandeling in de bergen maakt, kan het weer extreem zijn en heel snel omslaan.
Tip 3: Wees voorbereid
Dit is iets waar ik niet genoeg op kan hameren. Het is er bij mij ook zo ingeprent tijdens mijn diensttijd. “Zorg dat je je zaakjes op orde hebt!”, klinkt het elke keer weer in mijn oren. Tijdens mijn wandelingen draag ik ook altijd het meest (voor mij) essentiële mee (Voor een indicatie wat dat is, kijk dan even hier). Ik vul onder andere mijn EHBO-setje aan met een aantal zaken, zoals zonnebrand en lippenbalsem. Omdat de sneeuw licht reflecteert en niemand van zonnebrand en gesprongen lippen houdt (Alhoewel ik lippenbalsem op mijn lippen persoonlijk verschrikkelijk vind, gruwel…). En een zonnebril hierbij is ook geen overbodige luxe. De sneeuw kan verblindend werken en dat is tijdens een wandeling hinderlijk.
Verder wat chemische handwarmers in mijn zakken en een felle zaklamp met nieuwe batterijen (naast het kleine noodlichtje wat ik altijd bij me draag). Ook heb ik een oranje kleurige bivakzak van plastic mee.
Thuis kun je de voorbereiding van een tocht in bijvoorbeeld de Ardennen, Eifel of Alpen al starten. Raadpleeg kaarten, gidsen of google, zodat je van tevoren al weet welke speciale winterroutes er zijn. Als je daar ter plekke bent kun je nog wat meer informatie bij de lokale VVV of winkels krijgen. Een goede kaart met routes is zeker een must. Zeker wanneer je van plan bent buiten de gebaande paden te wandelen. Een kompas is ook handig om bij je te hebben, zodat je je kunt oriënteren wanneer je de weg bent kwijt geraakt. Dus weet waar je gaat wandelen.
Tip 4: Wees veilig bij het winterwandelen
De dagen zijn in de winter korter, vertrek daarom vroeg als je niet in het donker wilt wandelen. Neem ook een hoofdlampje mee. Denk eraan dat batterijen in de kou erg snel leeg raken, dus is het handig om extra batterijen mee te nemen.
Neem niet teveel hooi op je vork en ken je grenzen. Zoals gezegd is het met sneeuw een stuk gladder op de weg of op het pad wat je bewandelt. En als je vermoeid raakt kunnen er vaak onnodige valpartijen ontstaan.
Blijf op de paden! Je verdwaalt sneller als je afwijkt van de begane routes, en de ondergrond kan je verrassen als je off road gaat.
In de bergen is net niet aan te raden om in je eentje te gaan wandelen. En als je dan toch samen op pad gaat, is het belangrijk dat jullie je motivatie delen.
Hou in de bergen de lawine waarschuwingen goed in de gaten. Na zware neerslag duurt het altijd even voordat de sneeuw weer samengepakt is. Tot die tijd is het verstandiger om in de bossen je wandeling voort te zetten of op de daarvoor aangelegde paden. Tegenwoordig zijn er speciale zendertjes (lawinepiepers) die het opsporen van lawineslachtoffers versnelt. Hoewel veel mensen denken dat een lawinepieper alleen is voor stoere off-piste skiërs, is het ook voor de wandelaar geen overbodige luxe. Het vergroot de kans op overleven, mocht je onverhoopt in een lawine terecht komen.
Tip 5: Neem de juiste uitrusting mee tijdens het winterwandelen
Pas je kleding en materiaal aan de omstandigheden aan bij het winterwandelen. Zoals ik al schreef in het andere artikel, draag je kleding in laagjes die je makkelijk uit kunt trekken, of weer aan kunt trekken. De truc is om zweten te vermijden, want als je eenmaal stopt, ben je nat en koud. Ik heb altijd geleerd: “Wees moedig, begin koud!”. Ik draag tijdens het wandelen zo weinig mogelijk lagen en bewaar de warme lagen voor pauzes. Een warme, waterdichte broek is ook noodzakelijk. Het kan namelijk erg koud zijn aan de benen. Er zijn speciale broeken verkrijgbaar.
Het is niet verstandig om te zwaar bepakt op pad te gaan. Maar zorg dat je een goede (wat grotere) rugzak bij je hebt waar je een aantal extra spullen in kan doen. Naast de basisuitrusting die je zomers ook in je rugzak hebt zitten mag een thermosfles en een bivakzak niet ontbreken. Denk verder aan je EHBO-set, extra eten/drinken, een extra paar handschoenen, extra sokken, extra (regen)kleding, een bivakmuts en bijvoorbeeld een donsjas of ski-jas voor de momenten dat je stilstaat, uitrust of voor noodgevallen.
Om te winterwandelen hoef je geen grote investeringen te doen. Met je normale bergschoenen en wat extra warme kleren kom je al een heel eind. Doordat je de hele dag door de sneeuw wandelt, heb je stevige, waterdichte, warme schoenen nodig. Ik draag mijn gore-tex bergschoenen, maar je kunt ook speciale winterlaarzen aantrekken. Check van tevoren of je schoenen warm genoeg zijn en de zolen voldoende grip hebben. Zorg dat je schoenen lekker zitten en al zijn ingelopen. Nieuwe bergschoenen kunnen binnen no time voor blaren zorgen. De stevige zolen van je bergschoenen en het grove profiel geven extra grip op natte hellingen of in de sneeuw. Check of je voeten ook warm blijven. Trek desnoods twee paar (dunne) sokken over elkaar heen.
Over mijn schoenen draag ik dan Gamaschen (Du), of ook wel Gaiters (Eng). Dit zijn beenkappen die je over je schoenen en onderkant van je broek draagt. Hiermee voorkom je dat er sneeuw in je schoenen komt, waardoor je natte voeten zou kunnen krijgen. Ook houdt het de warmte bij je onderbenen vast.
Mocht de ondergrond ijzig zijn, dan heb ik ook van die lichtgewicht winter-grip microspikes (mini-stijgijzers) bij me. Deze kan ik dan onder mijn zolen bevestigen voor wat extra grip. Ze zijn geweldig voor volle sneeuw, ijzige paden of steilere hellingen. De meeste winterongevallen met wandelaars doen zich voor wanneer iemand uitglijdt en op een steile ijzige of besneeuwde helling valt.
Als er veel diepe sneeuw is, draag ik mijn sneeuwschoenen. Je weet wel, van die ’tennisrackets’. Hiervan zijn er verschillende in de handel. Ikzelf heb een nog paar die we in het leger gebruikt hebben. Een kunststof ring met een webbing bandenstelsel, die je onder je schoenen bindt. Maar je kunt ze ook huren als je weet dat je een wandeling in een wintersportgebied gaat ondernemen.
Verder kun je ook denken aan een paar wandelstokken of telescopische skistokken om mee te nemen bij het winterwandelen. Wandelstokken zorgen voor extra stabiliteit. Tijdens de beklimming kan je de stokken inkorten en bij de afdaling maak je ze wat langer. Hierdoor loop je zowel bergop- als af – een stuk prettiger.
Tip 6: Blijf gehydrateerd
Als het koud is, merk ik dat ik me niet zo dorstig voel en minder water drink. Het nadeel hiervan is dat ik vaak vreselijk uitgedroogd ben na een winterwandeling. Het is belangrijk om te blijven drinken, maar bij temperaturen onder het vriespunt kan het moeilijk zijn.
Als de temperatuur rond het vriespunt ligt, kun je wegkomen door een waterzak in je rugzak te gebruiken. Volg deze tips om te voorkomen dat de slang en het mondstuk bevriezen. Vul het thuis met warm water. Bewaar zoveel mogelijk slang in je rugzak. Neem vaak kleine slokjes water om het water door de slang en het mondstuk te laten bewegen. Nadat je klaar bent met elke slok, blaas je de lucht terug in de slang om het water terug in de zak te duwen. Je kunt een geïsoleerde beschermhoes kopen en naast je mondstuk ook een chemische handwarmer pakket plaatsen, maar die strategie werkt alleen voor mildere temperaturen, niet voor extreme kou.
Als het weer ver onder het vriespunt ligt, heb je een geïsoleerde waterfles of een thermosfles nodig. Je kunt ook geïsoleerde hoezen voor waterflessen kopen. Vul je fles thuis met warm water, thee of warme chocolademelk. Je kunt je waterfles ook ondersteboven in je rugzak draaien om ervoor te zorgen dat de bovenkant niet bevroren wordt. Omdat de kant die naar boven wijst het eerst bevriest.
Tip 7: Eet veel tijdens het winterwandelen
Naast het feit dat ik geen dorst heb, ben ik meestal ook niet zo hongerig als het echt koud is. En soms is het niet zo prettig om te stoppen voor lange pauzes. Ik neem graag snacks met een hoop caloriegehalte zoals noten, energie- of mueslirepen, Bifi-worstjes en chocolade mee, die ik in mijn jaszak kan bewaren en kan eten tijdens het wandelen. Traditioneel wandelvoedsel zoals broodjes neigt in de winter te bevriezen tot vaste brokken – niet smakelijk!. Een andere geweldige optie is een thermosfles vol warme soep. Als je de tijd hebt en een goede plek kunt vinden om uit de wind te blijven, breng dan een brandertje mee en een gemakkelijk te bereiden warme maaltijd (denk eraan alleen kokend water toe te voegen).
Tip 8: Houd je elektronica warm
Koud weer is killing voor batterijen. Er is niets frustrerender dan een mooi uitzichtpunt bereikt te hebben, alleen maar om te ontdekken dat je camera te koud is om te functioneren. Als je een GPS gebruikt voor navigatie of een mobiele telefoon bij je hebt om in noodgevallen om hulp te kunnen vragen, is het noodzaak om ze ook operationeel te houden. Draag elektronica in een jaszak om te profiteren van je lichaamswarmte. En neem reservebatterijen of een powerbank mee, voor het geval dat. En stop deze dan tussen je reserve kleding om de koude enigszins tegen te gaan.
Tip 9: Leer oriënteren
Dit is eigenlijk wat iedere buitensporter zou moeten leren, Oriënteren. In de winter kan het zomaar gebeuren dat er ’s nachts een dikke laag sneeuw valt en je vervolgens de paden of wegwijzers niet kunt vinden. Je moet in dat geval goed kunnen oriënteren. Dat geldt voor zowel onherbergzame gebieden als de Ardennen of Alpen. Wie wel eens in een white-out heeft gestaan, weet hoe onmisbaar kaart, kompas, hoogtemeter en GPS zijn. Plus de kennis om daarmee om te gaan. Vermijd bij zo’n white-out steile hellingen vanwege het lawinegevaar. Neem altijd een goede topografische kaart (1:25.000) mee als back-up voor je GPS of smartphone.
Tip 10: Geniet en doe rustig aan
Neem vooral de tijd tijdens het winterwandelen om te genieten van de omgeving. Geniet van de natuur, het winterse landschap en het panorama in de bergen. Maar respecteer ook de leefwereld van dieren en planten. Wandel daar waar het mag en maak niet onnodig veel lawaai. Neem een extra zakje mee in je rugzak voor je afval.
Geniet van je winterwandeling!
Geef een reactie